Có tình yêu vô điều kiện không?

Nếu có tình yêu vô điều kiện thì tình yêu đó tự nhiên có, luôn luôn có, thường hằng, mãi mãi là như vậy. Nó hoàn toàn không bị chi phối với điều kiện nào, không có điều kiện nào làm phát sinh ra nó, không có điều kiện nào làm nó diệt đi. Như vậy thứ tình yêu này không hề có điều kiện hay Nguyên nhân hay Nhân Duyên phát sinh ra nó, nó không phải là Pháp nhân quả. Nó bất sinh bất diệt. Vì vậy, nó sẵn có, luôn luôn có cả ngày lẫn đêm, vĩnh viễn, mãi mãi nơi mỗi ngaười rồi đâu cần phải tìm kiếm nó nữa. Nhưng sự thật đời sống của con người không hề tồn tại cái thứ tình yêu vô điều kiện, bất sinh bất diệt đó.

Sự thật về các Pháp mà Đức Phật khám phá ra là: Các pháp phát sinh theo quy luật Nhân Quả, theo định lý Duyên khởi. Nghĩa là các pháp tức các sự thật hiện tượng đều là CÓ ĐIỀU KIỆN hay thuật ngữ Phật học gọi là CÓ NHÂN DUYÊN. Do ĐIỀU KIỆN nào đó mà pháp đó phát sinh, do ĐIỀU KIỆN nào đó mà pháp đó diệt đi, nên các phát là Vô thường, Vô chủ sở hữu (Vô ngã).

Tình yêu, tình thương là các tâm hành, là pháp duyên khởi là pháp có Điều kiện chứ không thể là pháp Vô điều kiện. Và ĐIỀU KIỆN của tình yêu, tình thương là lộ trình tâm Bát tà đạo, cụ thể là Tâm biết ý thức Tà tri kiến. Đó chính là HIỂU BIẾT SAI SỰ THẬT về thực tại, về các pháp, là Vô minh chấp ngã. Chính Vô minh chấp ngã này là Điều kiện phát sinh Tham Sân Si và Tham mà Phật học còn gọi là Ái chính là Tình yêu, Tình thương có điều kiện.

Lộ trình tâm Bát chánh đạo của Đức Phật, của các bậc Thánh, của người đang thực hành và an trú Bát chánh đạo không có Tâm biết ý thức Tà tri kiến mà có Tâm biết ý thức Chánh tri kiến với Minh, vô ngã nên KHÔNG CÒN ĐIỀU KIỆN phát sinh Tham ái, không thể phát sinh Tình yêu, Tình thương có điều kiện nữa. Đương nhiên Bát chánh đạo cũng là pháp Duyên khởi, cũng là pháp CÓ ĐIỀU KIỆN nên không tồn tại cái thứ tình yêu, tình thương vô điều kiện. Vì vậy, đừng gán cho khái niệm Từ Bi trong Đạo Phật là Tình yêu, Tình thương VÔ ĐIỀU KIỆN để mà tu tập để đạt được Từ Bi.

Thiền Sư Nguyên Tuệ (24.10.2021)