KIẾP SAU VÀ KHÔNG CÓ KIẾP SAU
Nhiều người học Phật do hiểu biết một chiều, cho rằng Đức Phật chỉ dạy có đời sau, có sinh tử luân hồi. Ai không tin có đời sau là Tà kiến. Người có Tà kiến không tin có đời sau thì chỉ chăm lo cho kiếp hiện tại, chỉ lo thoả mãn những ham muốn của kiếp hiện tại, và như vậy thì không có việc ác nào mà họ không làm. Người tin có kiếp sau thì sợ hãi quả dữ của kiếp sau nên kiếp này cố gắng làm lành lánh dữ để kiếp sau hưởng được quả lành.
Nếu chỉ thuyết giảng khẳng định có kiếp sau, có sinh tử luân hồi để cho đệ tử làm lành lánh dữ, tạo phước báu cho đời sau để đời sau sống tốt đẹp hơn thì Giáo pháp của Đức Phật ngang hàng với mọi tôn giáo khác, kể cả các tín ngưỡng dân gian. Các tôn giáo và các tín ngưỡng đều khẳng định, tất cả chúng sanh đều có kiếp sau. Tại vì các chúng sanh có Linh hồn bất sanh bất diệt, vì thế không thể có sự chấm dứt hiện hữu của Linh hồn, không thể có sự chấm dứt kiếp sau. Cái khác thường trong Giáo pháp mà Đức Thế Tôn đã khéo léo thuyết giảng là Ngài đã khẳng định rằng : CÓ MỘT SỐ CHÚNG SANH CÓ KIẾP SAU VÀ CÓ MỘT SỐ CHÚNG SANH KHÔNG CÓ KIẾP SAU. Cụ thể là loại chúng sanh nào còn Vô minh và Hữu ái thì hết kiếp sống này lại tiếp nối kiếp sống sau ( chỉ qua đời khác chứ không chết ), còn chúng sanh nào không còn Vô minh và Hữu ái thì hết kiếp sống này không còn kiếp sau. Loại chúng sanh không có kiếp sau là các vị A La Hán, đã đoạn tận Vô minh và Hữu ái, khi vị đó nhập diệt thì hình dung như ngủ say không mộng mỵ vĩnh viển, chấm dứt sự hiện hữu ở bất kỳ nơi đâu, với bất kỳ hình thức nào, chấm dứt kiếp sau.
Đức Phật không cổ vũ cho cuộc sống có kiếp sau, không tán thán con đường đi đến kiếp sau vì Ngài đã biết rõ, đó là Con Đường Đau Khổ, đưa đến Sinh Già Bệnh Chết, Sầu Bi Khổ Ưu Não. Ngài đã thuyết giảng, hiển thị, phân tích, chỉ dẩn rành mạch về cuộc sống không có kiếp sau, tán thán Con Đường Chấm Dứt Kiếp Sau, vì nó là Con Đường Chấm Dứt Khổ. Có thể diễn đạt Tứ Thánh Đế mà Ngài đã giác ngộ và tuyên thuyết bằng các ngôn từ khác : Đó là Bốn Sự Thật
1 – Sự thật về kiếp sau ( Sự thật Khổ, Bát Tà Đạo )
2 – Sự thật về nguyên nhân kiếp sau ( Nguyên nhân Khổ, Vô minh và Hữu ái )
3 – Sự thật về chấm dứt kiếp sau ( Khổ Diệt, Vô dư Niết Bàn )
4 – Sự thật về con đường chấm dứt kiếp sau ( Đạo Đế, Bát Chánh Đạo )
Người xuất gia hay tại gia tự nhận là đệ tử của Đức Thế Tôn mà còn nghĩ rằng mình đang còn phải luân hồi, còn phải tái sanh nhiều kiếp nữa thì sẽ hướng đến một tái sanh tốt đẹp của đời sau, tu hành để có được tái sanh tốt đẹp với dung sắc thù thắng, với dục lạc thù thắng của cõi thiên vv … ở đời sau, thì đó là những người chưa ngộ Pháp, chưa thấy Pháp. Những ai đã thấy Pháp, ngộ Pháp, đã lông tóc dựng ngược khi biết rõ sự thật khổ và nguyên nhân khổ của sinh tử luân hồi thì sẽ xác định, đây là kiếp sống cuối cùng, sau kiếp sống này sẽ không còn một kiếp sống nào khác nữa. Những ai chưa thấy Pháp, ngộ Pháp mà có trí thì phải truy tìm và học hỏi cho bằng được cách thức chấm dứt sinh tử luân hồi trong đời này và đặc biệt là trong tiến trình chết. Đức Phật đã khẳng định sự thật này trong bản kinh Tứ Niệm Xứ : Ai tu pháp này tối thiểu 7 ngày cho đến tối đa 7 năm thì sự chờ đợi là Chánh Trí ( quả A La Hán ) trong hiện tại, nếu còn dư sót là quả Bất Hoàn. Lời này của Ngài còn lưu lại trong kinh Nikaya không thể hư dối, không có trong tạng Luận, không có trong các chú giải, không phải của người sau vì người chưa giác ngộ không ai biết được điều sâu kín đó nên không thể nói như vậy.
Đại Đức Nguyên Tuệ